3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 22. maddesindeki düzenleme uyarınca;
“Evvelce tespit, tescil veya sınırlandırma suretiyle kadastro veya tapulaması yapılmış olan yerlerin yeniden kadastrosu yapılamaz. Bu gibi yerler ikinci defa kadastroya tâbi tutulmuşsa, ikinci kadastro bütün sonuçlarıyla hükümsüz sayılır ve Türk Medenî Kanununun 1026’ncı maddesine göre işlem yapılır. Süresinde dava açılmadığı takdirde, ikinci defa yapılan kadastro, tapu sicil müdürlüğünce re’sen iptal edilir.”
Yine aynı kanun maddesinin a bendi uyarınca;
“Tapulama, kadastro veya değişiklik işlemlerine ilişkin; sınırlandırma, ölçü, çizim ve hesaplamalardan kaynaklanan hataları gidermek üzere uygulama niteliğini kaybeden, teknik nedenlerle yetersiz kalan, eksikliği görülen veya zemindeki sınırları gerçeğe uygun göstermediği tespit edilen kadastro haritalarının tekrar düzenlenmesi ve tapu sicilinde gerekli düzeltmelerin sağlanması amacıyla tapulama ve kadastro görmüş yerlerde birinci fıkra hükümleri uygulanmaz.”
Yukarıda belirtilen kanun maddeleri uyarınca, bir kez kadastrosu yapılan taşınmazlarda tekrar kadastro işlemleri uygulanamaz. Nitekim, aynı kanun maddesinin a bendinde bir takım istisnalar öngörülmüştür. Bu istisnalar çerçevesinde yeniden kadastro ölçümleri yapılabilmektedir.
Kadastro yenileme çalışmaları sonucunda taşınmazında meydana gelen eksilmeden dolayı zarar gören kişiler şartlar oluştuğu takdirde devlete karşı tazminat davası açabilirler.
Bu hesaplamalar çerçevesinde taşınmazında ayni ve şahsi hakları zarar gören, malvarlığı değerinde azalma meydana gelen şahıslar devlete karşı tazminat davası açabilmektedir. TMK’nın 1007. maddesi uyarınca tapu sicilinin tutulmasından doğan bütün zararlardan devlet sorumludur. Bu sebeple söz konusu davada hasım olarak Hazine gösterilmelidir. Görevli mahkeme tapu sicilinin bulunduğu yer kadastro mahkemesidir.
Taşınmazı kadastro çalışmaları yapılmadan önce alan iyi niyetli üçüncü kişilerin kazanımları TMK’nın 1023. maddesi gereğince korunur:
TMK Madde 1023- Tapu kütüğündeki tescile iyiniyetle dayanarak mülkiyet veya bir başka aynî hak kazanan üçüncü kişinin bu kazanımı korunur.
Taşınmazı kadastro çalışmaları yapıldıktan sonra satın alan şahıslar, eğer tapu kütüğünde “kadastro yenileme çalışması yapıldığı ve yüzölçümündeki hataların giderildiği’’ şerhi yer almıyorsa ve taşınmazı tapu siciline güvenerek satın almışlarsa bu kişiler yine iyi niyetli olarak görülür ve TMK’nın 1023. maddesi gereğince kazanımları korunur.
